در پاسخ به نامه ي ويدا برومند
با تشکر از نامه پر از مهر شما. Ùˆ اما در مورد Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… شايد لازم باشد به چند نکته اشاره کنم:
1- من Ùکر نکنم هيچ آدمي با خصوصيات ÙŠÚ© «انسان» پيدا شود Ú©Ù‡ از جنگ Ùˆ خونريزي Ø¯ÙØ§Ø¹ کند. هميشه مرتجعين، مستبدين Ùˆ هواخواهان هرج Ùˆ مرج Ùˆ ÙØ§Ø´ÙŠØ³Ù… هستند Ú©Ù‡ به تنور جنگ Ùˆ تضاد هيزم ريخته Ùˆ به زندگي زالو وار خود ادامه مي دهند. با توجه به اين نکته، مبارزه مسالمت آميز با هر رژيمي Ú©Ù‡ از ØØ¯Ø§Ù‚Ù„ هاي Ø§ØØªØ±Ø§Ù… به آزادي بيان Ùˆ عمل بهره مند باشد، Ø§Ø±Ø¬Ø Ø¨Ù‡ هر روش ديگري است. رژيم جمهوري اسلامي با توجه به تاريخچه اش مستثني است. نه بخاطر آنکه ما با تک تک سلولهايمان از اين جماعت جاني بيزاريم، بلکه به اين علت Ú©Ù‡ آنها به هيچ صراطي مستقيم نشده Ùˆ هميشه Ù…Ø¯Ø§ÙØ¹ تاکتيک از اين ستون تا آن ستون ÙØ±Ø¬ÙŠ Ø§Ø³Øª بوده Ùˆ براي خود زمان مي خرند. در عالم سياست بايد ØØ±ÙŠÙ را در ضعي٠ترين موقعيت اش به زمين زد Ùˆ نه آنکه برايش زمان خريد.
2- با توجه به اين کلام، ببينيم Ú©Ù‡ نقش پيش کشيدن Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… به عنوان ÙŠÚ© راهکرد Ú†Ù‡ بوده Ùˆ Ú†Ù‡ کسي Ù…Ù†ÙØ¹Øª خواهد برد.
الÙ- بعنوان پيش درامد شايد لازم باشد بر روي «تقيه» تاملي کوتاه داشته باشيم. در اينکه برخي از امامان شيعي تن به تقيه (به نظر من يعني کوتاه آمدن براي ØÙظ بقا Ùˆ Ù…Ù†Ø§ÙØ¹ طولاني مدت) داده اند جاي Ø¨ØØ« نيست Ùˆ در نتيجه اگر نيروي مسلماني هم از اين رهنمود بهره بجويد، قابل تعجب نخواهد بود. در اينکه لنين Ùˆ برخي ديگر از سران ايدئولوژي هاي ديگر در برهه هايي از تاريخ مبارزاتي شان به اين ترÙند دست آويختند هم Ø¨ØØ«ÙŠ Ù†ÙŠØ³ØªØŒ Ùˆ باز هم در اين مورد Ú©Ù‡ اين تن دادن ها در مراØÙ„ÙŠ از تاريخ باعث پيروزي در ÙŠÚ© مرØÙ„Ù‡ اي از تاريخ شده است هم Ø¨ØØ« نمي کنيم. همه اين ها درست Ùˆ در جاي خود قابل تامل هستند.
ب- به همين خاطر به اين موضوع مي پردازيم Ú©Ù‡ آيا Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ با در نظر Ú¯Ø±ÙØªÙ† موقعيت رژيم Ùˆ نيروهاي راديکال (شبه نظامي)ØŒ تنها راهکرد است يا نه؟ به نظر من نه! به دلايل عديده از جمله:
ب1- رژيم Ùˆ سازمان ملل هر دو از ÙŠÚ© آخور مي خورند – Ù…Ù†Ø§ÙØ¹ ملي ايران. رژيم وطن ÙØ±ÙˆØ´ Ùˆ خونريز است، Ùˆ سازمان ملل (بخوانيم 5 کشور عضو اصلي) چپاولگر Ùˆ خونريز! آنچه Ú©Ù‡ مورد تواÙÙ‚ اين دو قرار بگيرد را بايد به ÙØ§Ù„ شوم Ú¯Ø±ÙØª.
ب2- بند بالا قابل ترديد است اگر ÙŠÚ© نيروي زورمند Ú©Ù‡ توانايي تعادل قوا را هم داشته باشد در صØÙ†Ù‡ مبارزه ÙØ¹Ø§Ù„ باشد، Ùˆ يا Ø§ØªØØ§Ø¯ÙŠ Ø¨ÙŠÙ† نيروهاي سرنگوني طلب، با ÙŠÚ© دستورکار Ú©Ù‡ Ù…Ù†Ø§ÙØ¹ دموکراتيک Ùˆ ملي را مورد توجه قرار دهد، وجود داشته باشد. هيچ کدام از اين دو موجود نيست. نيروهاي سرنگوني طلب هنوز از هم طلبکارند، Ùˆ نيروهاي راديکال مقتدر هم ÙØ¹Ù„ا ناتوان (بمعني اعم کلمه). بدين خاطر، اپوزيسيون در جايگاه ديکته کردن نبوده Ùˆ نمي تواند آنطور Ú©Ù‡ شايد Ùˆ بايد است از Ù…Ù†Ø§ÙØ¹ خلق Ø¯ÙØ§Ø¹ کند.
ب3- براي انجام ÙŠÚ© Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ بايستي موضوع Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… مشخص باشد. ظاهرا موضوع جمهوري اسلامي آري، نه است. اين خود به تنهايي ÙŠÚ© تهديد است. هم ما Ùˆ هم رژيم مي دانيم Ú©Ù‡ نتيجه اين Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… Ú†Ù‡ خواهد بود - نه! در عين ØØ§Ù„ هم مي دانيم Ú©Ù‡ درصدکمي از مردم هنوز معتقدند Ú©Ù‡ جمهوري اسلامي (بعنوان ÙŠÚ© نظام) سيستمي است ارجØ. با توجه به اين امر مرّوجين اين سيستم بايستي در آينده ايران ØÙ‚ ترويج داشته باشند. خلاصه آنکه اين Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… براي ردبقاي کسي Ùˆ سيستمي ØØ¯ Ùˆ مرزي قائل نيست.
ب4- در هيچ کجا قيد نشده است Ú©Ù‡ دست اندر کاران، شکنجه گران (پيشين Ùˆ کنوني)ØŒ Ùˆ مرّوجين اين نظام آدمکش از کليه ØÙ‚وق شهروندي براي شرکت در اين Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ تا انجام ÙŠÚ© دادگاه پيگرد بين المللي، Ù…ØØ±ÙˆÙ… خواهند بود. در هيچ کجا بيان نشده است Ú©Ù‡ شرط اصلي تن دادن به اين Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ تن دادن «رژيمي» ها به دادگاهي شدن است. در هيچ کجا تاکيد نشده است Ú©Ù‡ پيش از ورود اپوزيسيون به اين «تقيه»، رژيم بايستي تمام زندانيان سياسي را آزاد کند. خلاصه آنکه در هيچ جايي، پيشنهاد کننده از موضع بالا برخورد نکرده است. بازي سياسي کردن Ùˆ تعين اين واقعيت Ú©Ù‡ رژيم دموکرات بشو نيست ÙŠÚ© ØØ±ÙÙŠ است، خواستار Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… بدون قيد Ùˆ شرط شدن ØØ±Ù ديگري.
ب5- ØØªÙŠ Ø§Ú¯Ø± بپذيريم Ú©Ù‡ اين ها همه ÙŠÚ© مانور هستند، Ùˆ رژيم با ورود به اين چالش سقوط خواهد کرد؛ Ùˆ بپذيريم Ú©Ù‡ پس از معلوم شدن نتايج Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ تن به آن داده Ùˆ کنار خواهد کشيد (سيري در عالم رويا)ØŒ در اين مدت Ú©Ù‡ Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… انجام مي گيرد Ú†Ù‡ کسي ØØ§Ú©Ù… است؟ اگر همين جنابان سرخ Ùˆ خاکستري پوش، پس مقبوليت رژيم را در ÙŠÚ© مرØÙ„Ù‡ از مبارزه Ù¾Ø°ÙŠØ±ÙØªÙ‡ ايم؛ Ùˆ گرنه، در کجا ØµØØ¨Øª از شوراي هماهنگ کننده دوره انتقال شده است؟ ÙŠÚ© مساله به نظر من قابل اهميت است. درک اين واقعيت Ú©Ù‡ بين موقعيت ايران Ùˆ مثلا Ø¢ÙØ±ÙŠÙ‚اي جنوبي ØªÙØ§ÙˆØª ÙØ§ØØ´ÙŠ ÙˆØ¬ÙˆØ¯ دارد – Ú†Ù‡ از Ù„ØØ§Ø¸ مديريت صØÙ†Ù‡ Ùˆ Ú†Ù‡ از Ù„ØØ§Ø¸ تاريخ Ùˆ Ù†ØÙˆÙ‡ مبارزه. ايران نمي تواند کپي بردار Ø¢ÙØ±ÙŠÙ‚اي جنوبي شود. ما در شرايط استثماري، بين المللي Ùˆ يا نظامي اي نيستيم Ú©Ù‡ آنها بودند. اپوزيسيون ما ØØªÙŠ Ù†Ù…ÙŠ تواند در خارج از کشور ÙŠÚ© جبهه Ù…ØªØØ¯ سرنگوني خواه تشکيل داده Ùˆ گرد ÙŠÚ© برنامه ÙŠ ÙˆØ§ØØ¯ Ùˆ ØØ¯ اقل، خواست هاي خود را عرضه کند. Ø¢ÙØ±ÙŠÙ‚اي جنوبي در چند صد کيلومتري اسرائيل نبود، Ùˆ به نيروهاي مخال٠اسرائيل اشغالگر Ú©Ù…Ú© مالي Ùˆ لجستيکي نمي کرد. رييس جمهور آمريکا هم اين ØØ¶Ø±Øª عالي نبود.
ب6- شايد Ú¯ÙØªÙ‡ شود Ú©Ù‡ اين مانور سياسي، با دانش بر اين امر است Ú©Ù‡ رژيم بقاي خود را به خطر نخواهد انداخت، Ùˆ Ù…Ø·Ø±Ø Ú©Ø±Ø¯Ù† Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… Ùقط براي تشديد ÙØ´Ø§Ø± سياسي Ùˆ بين المللي است؛ تا رژيم با رد Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ…ØŒ به مسايل ديگر تن داده Ùˆ نيروهاي بريده از رژيم بتوانند Ø±Ø§ØØª تر ÙØ¹Ø§Ù„ شوند Ùˆ زمينه قيام زودتر مهيا شود. Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ اين نيز ÙŠÚ© روياست. نه نيروهاي بريده از رژيم انسجام Ùکري Ùˆ تشکيلاتي لازم را دارند، Ùˆ نه آن دموکراسي اي Ú©Ù‡ آنها مي طلبند مورد پسند است. بهترين Ø´Ú©Ù„ شان را مي توان در تÙکر شيرين عبادي جست. نتيجه آنکه در اين ذهنيت سازي ها ØÙŠØ§Øª رژيم تداوم ÙŠØ§ÙØªÙ‡ Ùˆ مردم، پس از رهايي از گيجي منتج از اين تاکتيک، به عقل سليم نيروهاي راديکال Ø´Ú© خواهند کرد.
3- در اين Ú©Ù‡ مجاهدين Ùˆ شوراي ملي مقاومت خيلي وقت قبل پيشنهاد Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… داده اند Ø´Ú©ÙŠ نيست- در همان زمان نگارنده مقاله اي ØªØØª عنوان « تضمين ضروري» نوشت Ú©Ù‡ در نبرد خلق منتشر شد. آنچه را Ú©Ù‡ از خاطر برده ايم نقش مردم است. کارگران در ØØ§Ù„ اعتصاب هستند، اما نه تنها نيروهاي راديکال رهبري آن را به عهده ندارند بلکه با رهبران در صØÙ†Ù‡ ÙŠ اين اعتصابات هم عملا در رابطه نيستند – به اين نشانه Ú©Ù‡ هيچ کدام از اين اعتصابات بنا به برنامه هاي تدوين شده اپوزيسيون Ø´Ú©Ù„ نمي گيرد.
4- در عرض يکسال اخير هنوز اپوزيسيون ÙŠÚ© جمع بندي از موقعيت Ùˆ شرايط موجود نداده است. نيروهاي (Ú†Ù¾) مستقر در اروپاهنوز نقش خود در شرايط ØØ§Ø¶Ø± را روشن نکرده اند. مجاهدين خلق پس از پذيرش آتش بس اعلام نکرده اند Ú©Ù‡ استراتژي جديدشان چيست. نيروهاي منسجم Ú©ÙØ±Ø¯ هنوز Ù†Ú¯ÙØªÙ‡ اند Ú©Ù‡ موضع شان در قبال همسايه شدن با آمريکا چيست (البته اکثرا به شيرين عبادي تبريک Ú¯ÙØªÙ†Ø¯ چرا Ú©Ù‡ نمي خواستند رژيم وي را بالا بکشد – Ùˆ پاسخ وي به اين تاکتيک را در مجلس ديديم)ØŸ خلاصه آنکه رژيم دليلي نمي بيند Ú©Ù‡ تن به اين Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… Ùˆ يا هر مانور ديگري بدهد. جايش گرم است، مخالÙين اش Ù…ØªØØ¯ Ùˆ منسجم نيستند، Ùˆ استراتژي مبارزه در ØØ§Ù„ نوسان است.
با توجه به نکات Ùوق الذکر، آيا نبايستي به استراتژي اي پايبند بود Ú©Ù‡ نقش مردم Ùˆ نيروي راديکال تضمين شده است؟ آيا براي سرنگوني (Ùˆ نه رÙورم رژيم) راهي بجز تلÙيق مبارزه اجتماعي Ùˆ Ù…Ø³Ù„ØØ§Ù†Ù‡ وجود دارد؟ آيا ÙŠÚ© چريک مجاهد Ùˆ يا ÙØ¯Ø§ÙŠÙŠ (Ú©Ù‡ اين روز ها کمياب شده است) با استقلال عمل بالا، بدون تن دادن به زد Ùˆ بند هاي ديپلماتيک، نخواهد توانست در نقش سپر ØÙاظتي از اعتصابيون کارگر Ùˆ دانشجو، رژيم را مستاصل کند؟ آيا ÙÙŠ الواقع از اين ÙˆØØ´Øª داريم Ú©Ù‡ رژيم هار بشود؛ يعني اينکه الان نيست؟ مگر صداي پدر باطبي را نشنيديم؟ مگر صد ها هزار پيش از او همين جملات را ادا نکرده اند؟ برخي مي گويند Ú©Ù‡ اين مردم مسخ شده اند؛ نه! ما- اپوزيسيون هستيم Ú©Ù‡ مسخ شده Ùˆ گير کرده ايم Ú©Ù‡ بالاخره Ú†Ù‡ بايد بکنيم. تعجب من از نيروهايي Ú©Ù‡ عمري مجيزخوان اين رژيم هستند نيست، تعجب از آنهاست Ú©Ù‡ همسر Ùˆ کودک Ùˆ مادر Ùˆ پدر ÙØ¯Ø§ کرده اند! تعجب از بي عملان نيست، تعجب از آنهايي است Ú©Ù‡ بي عملي Ùˆ گيجي ايدئولوژيک برايشان بي معنا بوده است. من بعنوان ÙŠÚ© عضو از خلق ستم کشيده از اپوزيسيون راديکال انتظار دارم Ú©Ù‡ بر طبل ذهنيت گرايي نکوبند. مردم در اين برهه از تاريخ به رهنمود Ø§ØØªÙŠØ§Ø¬ دارند Ùˆ نه اميد واهي. نبايستي بخاطر دستاوردهاي زودگذر سياسي به مردم اين ذهنيت را داد Ú©Ù‡ اين رژيم ممکن است تن به Ø±ÙØ±Ø§Ù†Ø¯ÙˆÙ… بدهد. Ùˆ اگر ندهد ممکن است Ú©Ù‡ نيروهاي خودي در داخل جري تر شوند. Ùˆ اگر نشدند، ممکن است Ú©Ù‡ آمريکا Ùˆ اروپا با رژيم قهر کرده Ùˆ از ما پشتيباني کنند. Ùˆ اگر هيچ کدام نشد، ممکن است Ú©Ù‡ راه ديگري پيدا شود. بايد Ú¯ÙØª Ú©Ù‡ اين رژيم ممکن نيست تن به سازش بدهد؛ Ùˆ بايد به زيرش کشاند! بزبان خوش يا با زور Ùˆ اسلØÙ‡!
با تشکر
علي ناظر – 1 دسامبر 2003